inleiding

In mijn werk als stress- & burn-outcoach kwam ik onlangs een uitdagende situatie tegen: een zeer hoogbegaafde jonge vrouw die worstelt met ernstige vermoeidheid. Dit riep de vraag op: “Waar moeten we eerst de focus op leggen: haar zeer hoogbegaafdheid of haar burn-out?”

Naast mijn werk als stress- & burn-outcoach ben ik ook wandelcoach en begeleid ik hoogsensitieve mensen. Met dit artikel hoop ik meer bewustwording te creëren over de complexe uitdagingen waarmee zeer hoogbegaafden soms te maken krijgen en mijn ervaringen en inzichten met jullie te delen.

casus: Hailey

Hailey is een 20-jarige, zeer hoogbegaafde vrouw met een enorme kennis op de gebieden die haar fascineren. Ze kampt – wederom – met ernstige vermoeidheid.

Deze vermoeidheid lijkt voort te komen uit het constante “vechten” tegen onbegrip in haar omgeving en de voortdurende aanpassingen die ze moet maken om erbij te horen. Dit kost haar veel energie en leidt tot emotionele uitputting en intens verdriet. Haar zorgen en vermoeidheid worden versterkt door negatieve gedachten, waardoor ze in een vicieuze cirkel terechtkomt.

Ondanks dat ze zich moe voelt, blijft Hailey zichzelf pushen, bijvoorbeeld door lange fietstochten van 60 km te maken. Dit helpt haar helaas niet; het versterkt juist haar uitputting. Ze begint haar dagen al vermoeid en slaapt slecht. Ze stelt hoge eisen aan zichzelf en wil alles perfect doen, waardoor ze moeite heeft om gas terug te nemen.

Wat vaak vergeten wordt, is dat bij zeer hoogbegaafde mensen zoals Hailey de asynchrone ontwikkeling een rol kan spelen. Dit betekent dat haar intellect ver voorloopt op haar emotionele en fysieke ontwikkeling. Hierdoor kan het voor haar lastig zijn om de signalen van uitputting goed te herkennen of om er adequaat op te reageren.

Daarnaast speelt Hailey’s intense gevoeligheid een rol. Zeer hoogbegaafde mensen ervaren emoties vaak dieper en zijn zich sterk bewust van hun omgeving, wat zowel een kracht als een uitdaging kan zijn. Het kan voor Hailey moeilijk zijn om de balans te vinden tussen haar enorme honger naar kennis en de noodzaak om haar grenzen te respecteren.

Haar ouders maken zich zorgen en voelen zich machteloos. Ze vroegen mij: “Waar moeten we nu de focus op leggen: haar hoogbegaafdheid of haar vermoeidheid?”

advies: focus op fysiek herstel

In mijn rol als stress&burn-out coach (CSR methode) heb ik geadviseerd om eerst te focussen op Hailey’s fysieke herstel. Ze heeft haar lichaam lange tijd belast zonder voldoende rust, wat haar nu – weer – parten speelt.

Het herstel van ernstige vermoeidheid verloopt in drie fasen:

1. stoppen met roofbouw en fysiek herstel: het is belangrijk dat Hailey haar lichaam rust gunt. Kortdurende activiteiten moeten worden afgewisseld met rust en slaap, zodat haar lichaam weer kan herstellen. Activiteiten zoals lange fietstochten zouden voorlopig gepauzeerd moeten worden.
2. reserves aanvullen en zelfmanagement: zodra Hailey weer wat energie heeft opgebouwd, is het belangrijk dat ze leert om haar energie goed te beheren. Dit is essentieel om te voorkomen dat ze weer in dezelfde situatie terechtkomt.
3. re-integratie en conditie-opbouw: Hailey kan dan geleidelijk weer haar dagelijkse activiteiten oppakken en het fietsen langzaam herintroduceren.

de zeer hoogbegaafdheid en het herstelproces

Hailey’s zeer hoogbegaafdheid moet zeker niet over het hoofd worden gezien tijdens haar herstel. Twee belangrijke punten hierbij zijn:

• versterkt bewustzijn: Hailey’s sterke bewustzijn van haar omgeving en emoties kost veel energie. Een prikkelarme omgeving kan haar herstelproces ondersteunen.

• onstilbare leerhonger: nadat Hailey fysiek is hersteld, kan ze weer ruimte maken voor haar leerhonger. Dit moet echter wel gedoseerd gebeuren, zodat ze niet opnieuw overbelast raakt.

De uitdaging ligt in het vinden van een balans tussen rust en stimulatie, zodat Hailey haar talenten kan blijven ontwikkelen zonder zichzelf opnieuw uit te putten.

conclusie

Het is belangrijk om eerst te focussen op Hailey’s fysieke herstel, omdat zonder voldoende energie verdere ontwikkeling moeilijk wordt. Tegelijkertijd moet haar zeer hoogbegaafdheid worden erkend en een plek krijgen in haar herstelproces. Zo kan Hailey in haar eigen tempo weer vooruit, met respect voor haar unieke behoeftes.

juli 2024